3.... 2.... 1....

Deze week kwam ik op de afdeling en lagen er een stuk of tien patiënten; acht op de afdeling en twee op de isolatie. Een paar patiënten lagen op de afdeling vanwege een poisoning, een met een extreme complicatie van astma, iemand met een seizure disorder (iemand die steeds aanvallen kreeg) en nog een aantal patiënten met een ander ziektebeeld.

Er lag een patiënt op de afdeling sinds een aantal dagen. In eerste instantie kwam hij op de Emergency Room omdat hij last had van hoest klachten die na 3 dagen niet over gingen. Hij is naar de spoedeisende hulp gekomen en daar hebben ze hem door gestuurd naar de ICU. Over het algemeen voelde hij zich nog oke, maar konden ze geen oorzaak vinden en wilden ze hem toch langer in het ziekenhuis houden zodat ze onderzoeken konden doen en observatie.

Naar mate hij langer bleef, begon zijn toestand te verslechteren. De patiënt kon steeds minder zuurstof bij zich houden en kreeg extra zuurstof met een mondmasker; een non-invasieve beademing. Op de een of andere manier kreeg de patiënt een septische shock; een bloedvergiftiging. Hierdoor werd zijn toestand nóg minder en hebben de dokter en verpleegkundigen de patiënt in een semi coma gebracht en daarbij geïntubeerd. Daarmee wordt er een slang in de luchtpijp gebracht omdat het lichaam niet genoeg hulp heeft aan de mondmasker. De slang zit vast aan een ventilator die het lichaam dan voorziet van zuurstof.

Vanaf het begin dat de patiënt zich wat oke voelde tot nu, verslechterde zijn toestand enorm. Ineens zag ik een aantal verpleegkundige ernstig naar de patiënt toe lopen en ook de dokter kwam nadat hij geroepen werd. Iedereen deed handschoenen aan en een verpleegkundige sprong op heb bed en ging op haar knieën zitten. Ze boog zich over de patiënt en begon met het starten van reanimatie. Ik had het helemaal niet mee gekregen en zat achter de zusterpost te kijken zodat ik niet in de weg zou staan. Een andere verpleegkundige begon tegen mij te praten over iets anders, maar eigenlijk was ik de hele tijd gericht op die patiënt waar de rest allemaal bij stond.

Om het bed van de patiënt stonden allemaal verpleegkundigen en deden ze allemaal iets anders. Twee waren medicatie aan het klaarmaken, een dus aan het reanimeren, de ander koppelde de ventilator af van de patiënt en begon met hand beademing, de ander was met de arts aan het praten en er stonden een aantal verpleegkundigen in het dossier te kijken.

Op een gegeven moment was de hartslag rond de 120 gekomen, door de reanimatie maar was de saturatie nog niet te zien op het scherm. De verpleegkundige die gereanimeerd had, kwam naast mij zitten en ik vroeg haar of ze moe was. Ik vroeg wat er met de patiënt aan de hand was en ze vertelde dat hij zijn zuurstof niet bij zich kon houden. De saturatie zakte heel snel en daarom kwam iedereen zo snel bij de patiënt. Ze vertelde een kleine geschiedenis van zijn tijd in het ziekenhuis. Ze zei ook dat ze weet dat hij het niet zou redden deze dag. Dus ik vroeg haar, denk je dat hij vanavond of vannacht overlijd? En ze vertelde dat hij in onze dienst al zou overlijden.

De artsen die dienst hadden, gingen met z´n drie naar de familie toe. De verpleegkundige vertelde dat ze de familie vertelden dat de patiënt dood zou gaan en ze niks meer voor hem konden doen. De hartslag van de patiënt zakte van 120, naar 119, 118, 117, 116, 115 maar de verpleegkundigen deden niks meer. Ik was nog steeds met die ene collega in gesprek maar bleef naar de monitor kijken waaraan de patiënt gekoppeld zat. De hartslag was 95, 94, 9, 92, 91 en bleef maar zakken.

De patiënt zat weer aan de ventilator gekoppeld, dat apparaat ademende voor hem zelf. De saturatie was nog steeds niet zichtbaar op de monitor, wat betekend dat het zeker onder de 50 procent zou zitten vertelde de verpleegkundige. Ze vertelde dat er regelmatig iemand komt te overlijden en iedereen was ook gewoon bezig met zorg geven voor haar eigen patiënt. Ondertussen was de hartslag al naar 50 gezakt en bleef minder worden. Ik zat letterlijk te kijken hoe de toestand van de patiënt erger werd. Dat voelde heel raar, ook omdat iedereen net alsof deed dat er niks aan de hand was.

De hartslag ging van 30, naar 29, 28, 27, 26…. Voor ik het wist was de monitor aan het aftellen van 3, 2, 1, naar nul. Er stond nu letterlijk een 0 op de monitor maar kwam er geen piep. Dit kwam omdat de ventilator het lichaam nog aan de gang hield. De verpleegkundige zei tegen mij; "de patient is expired, he is dead". Dát klonk zo cru verdorie!

Eigenlijk had ik bij deze situatie wat last van de taalbarrière en het feit dat ze hier compleet anders met de overledenen om gaan. Natuurlijk heb je het stuk van reïncarnatie, maar is het nooit makkelijk om een geliefde te verliezen. De verpleegkundige vertelde later dat de patiënt nog maar voor 2 procent zelf aan het ademen was. Tijdens het reanimeren hadden de verpleegkundigen die medicatie aan het voorbereiden waren, medicatie aan de patiënt gegeven; atropine en adrenaline maar daar reageerde de patiënt niet op. Eigenlijk was het lichaam gewoon op.. dat vond ik heel raar omdat de patiënt nog maar 21 jaar was, net zo oud als ik. Er was ook geen duidelijke oorzaak waarom het lichaam er mee op hield. Daarna werd mij ook duidelijk waarom ze de patiënt eigenlijk ´dood´ hebben laten gaan. Het zat er niet meer in. Ze willen hier niemand een kasplantje houden omdat dat natuurlijk heel duur is voor de familie, maar eigenlijk is dit ook geen optie. Daar wordt niet aan gedacht.  

Ik vroeg aan de verpleegkundige hoe het proces nu verder ging. Ze zei dat de familie een voor een kwam om afscheid te nemen. Ik had stiekem de hoop dat zijn moeder niet zou komen en hysterisch zou gaan huilen (wat hartstikke logisch is) maar dan zou ik het ook niet droog houden. De hele situatie was gewoon raar. Na het afscheid zou het lichaam gewassen worden en losgekoppeld. Dit werd door de schoonmakers gedaan op de afdeling… Als alle betalingen gedaan waren, mocht de familie het lichaam mee naar huis nemen en afscheid nemen zoals zij dat zouden doen.